Οι κυριότεροι προδιαθεσικοί παράγοντες για την πρόκληση της στεφανιαίας νόσου είναι:

•  Δυσλιπιδαιμία (αυξημένη χοληστερίνη ή διαταραχή της φυσιολογικής σχέσης “κακής/καλής” χοληστερίνης)
• Υπέρταση
•  Κάπνισμα
•  Σακχαρώδης διαβήτης
•  Γονιδιακοί παράγοντες – κληρονομικότητα

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμμετέχουν στην εξέλιξη της στεφανιαίας νόσου, όπως μεταβολικοί παράγοντες, αυξημένο σωματικό βάρος, έλλειψη αερόβιας άσκησης και ψυχολογικοί παράγοντες (προσωπικότητες με άγχος, οργή, ευθύνες, κλπ.).

• Στηθάγχη. Αίσθημα συσφιγκτικό, κυρίως οπισθοστερνικό με διάφορες επεκτάσεις (προς τα χέρια, τον τράχηλο, κ.α) που παρουσιάζεται σε κόπωση (στηθάγχη κοπώσεως) ή σε ηρεμία (ασταθής στηθάγχη).
• Το έμφραγμα του μυοκαρδίου εκδηλώνεται συνήθως με οξύ άλγος οπισθοστερνικό που επιμένει επί μακρότερον.
• Δύσπνοια σε κόπωση.
• Συμπτώματα που προέρχονται από συνυπάρχουσες αρρυθμίες, όπως αίσθημα παλμών, προλιποθυμική ή λιποθυμική κατάσταση.

Η διάγνωση της στεφανιαίας νόσου γίνεται κυρίως από την κλινική εξέταση, το ΗΚΓ (ηλεκτροκαρδιογράφημα) και παρακλινικές ή απεικονιστικές εξετάσεις.

• Το ΗΚΓ μας δείχνει στοιχεία ισχαιμίας του μυοκαρδίου και αρρυθμιών.
• Το test κοπώσεως σε κυλιόμενο τάπητα μας δίνει πληροφορίες για την επάρκεια αιμάτωσης της καρδιάς σε αυξημένες ανάγκες.
• Η υπερηχοτομογραφία (triplex καρδιάς) είναι μία σημαντική, εύκολη, μη επεμβατική και χαμηλού κόστους εξέταση που μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για την συνολική κατάσταση που βρίσκεται η καρδιά, εάν υπάρχουν τμήματα που υποκινούνται ή ακινητικά και τη λειτουργία των βαλβίδων.
• Οι εξετάσεις που μας δίνουν πληροφορίες για την αιμάτωση της καρδιάς σε κόπωση είναι κυρίως το σπινθηρογράφημα του μυοκαρδίου (στατικό – δυναμικό) και το υπερηχογράφημα με stress (stress echo).
• Η αξονική και η μαγνητική τομογραφία στη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου προς το παρόν έχουν θέση κυρίως σε ασθενείς με μικρό κίνδυνο ύπαρξης στεφανιαίας νόσου.
• Η εξέταση που μας δείχνει τις ακριβείς βλάβες και λεπτομέρειες στην ανατομία και την παθολογία των στεφανιαίων αρτηριών είναι η στεφανιογραφία, όπου η έγχυση σκιαγραφικού μας δίνει όλες τις ανωτέρω απαραίτητες πληροφορίες.

• Νόσος του κυρίου στελέχους της αριστεράς στεφανιαίας αρτηρίας (στένωση > 50%).
• Σημαντική νόσος των τριών κυρίων αρτηριών της καρδιάς (πρόσθιος κατιών, περισπωμένη, δεξιά στεφανιαία αρτηρία).
• Άλλες περιπτώσεις, όπου υπάρχουν σημαντικές στενώσεις των στεφανιαίων που δεν αντιμετωπίζονται συντηρητικά (φαρμακευτική αγωγή) ή με διαδερμική εμφύτευση ενδοστεφανιαίων προθέσεων (stents).

• Ανατομικές βλάβες όπως αναφέρθηκαν.
• Η συμπτωματολογία (κλινική εικόνα).
• Οι διαγνωστικές εξετάσεις που δείχνουν βιώσιμο μυοκάρδιο που υποαρδεύεται (σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, stress echo).
• Η συσπαστικότητα της καρδιάς (τμηματικά) (stress echo, σπινθηρογράφημα, μαγνητική τομογραφία).
• Η αποτυχία άλλης εναλλακτικής θεραπείας – συντηρητικής (φαρμακευτική αγωγή) ή επεμβατικής (αγγειοπλαστική – stents).